Strona główna > Dla Pacjenta > Kontakt

Badanie PET-TK

Pozytonowa tomografia emisyjna


Umów się
na badanie

Znajdź
placówkę

Odbierz
wyniki

Opis badania

Pozytonowa tomografia emisyjna (PET-TK)

Pozytonowa Tomografia Emisyjna (PET, z ang. Positron Emission Tomography), połączona z tomografią komputerową (TK), to jedna z najbardziej skutecznych metod diagnostyki obrazowej, stosowana głównie w onkologii, a także w wybranych schorzeniach kardiologicznych i neurologicznych.

Ta innowacyjna metoda pozwala na precyzyjne określenie lokalizacji i zaawansowania chorób nowotworowych, poszukiwanie ogniska pierwotnego oraz ocenę ewentualnej wznowy procesu chorobowego. Leczenie pod kontrolą PET ułatwia ocenę skuteczności zastosowanej radio- lub chemioterapii. W przypadku niektórych nowotworów daje możliwość postawienia ostatecznego rozpoznania, co czasem bywa trudne na podstawie innych technik obrazowania.

Poza onkologią metoda PET jest wykorzystywana głównie do badań mózgu, m.in. w diagnostyce schorzeń neurodegeneracyjnych, takich jak choroby Alzheimera i Parkinsona, w różnych postaciach schizofrenii i padaczki. PET umożliwia też wczesną diagnozę choroby Huntingtona, śledzenie metabolizmu mięśnia sercowego m.in. ocenę jego żywotności, schorzeń układu krążenia oraz stanów zapalnych niejasnego pochodzenia.

Podczas badania wykonywane jest skanowanie PET ciała pacjenta, przedstawiające wychwyt wcześniej podanego pacjentowi preparatu, oraz tomografię komputerową, obrazującą struktury anatomiczne ciała. Połączenie tych dwóch metod – PET i TK – pozwala na bardzo dokładną ocenę zmian metabolicznych, zachodzących w komórkach, oraz identyfikację ognisk chorobowych i dokładne określenie ich położenia.

W badaniu PET wykorzystuje się fakt, że określonym zmianom chorobowym towarzyszy zmiana metabolizmu niektórych związków chemicznych. Pacjent otrzymuje dożylnie preparat zwany radiofarmaceutykiem, najczęściej jest to fluorodeoksyglukoza znakowana izotopem fluoru-18 (18F-FDG), charakteryzujący się krótkim czasem połowicznego rozpadu, dzięki czemu dawka promieniowania jest bezpieczna.

Metabolizm fluorodeoksyglukozy jest identyczny z metabolizmem glukozy w naszym ciele i podwyższony w komórkach nowotworowych, co pozwala na zlokalizowanie tkanek chorobowych, nawet jeszcze przed uwidocznieniem się nieznacznych zmian strukturalnych. Wszystkie pracownie Voxel korzystają z własnych zasobów FDG, wytwarzanych w Centrum Produkcji Radiofarmaceutyków w Krakowie, które zapewnia szybką dystrybucję preparatu w ciągu kilku godzin od momentu jego wytworzenia.

Rodzaje badań PET-TK

PET-TK onkologiczny (z użyciem izotopu promieniotwórczego 18F fluorodeoksyglukoza (FDG):

  • Guzek płuca (o średnicy > 1 cm)
  • Niedrobnokomórkowy rak płuca
  • Chłoniak Hodgkina i chłoniaki nie-hodgkinowskie
  • Rak jelita grubego
  • Rak przełyku
  • Ocena patologicznej zmiany budzącej podejrzenie raka zlokalizowanej w trzustce lub w wątrobie
  • Rak piersi
  • Czerniak
  • Rak jajnika
  • Nowotwory nabłonkowe głowy i szyi
  • Nowotwory złośliwe mózgu
  • Rak tarczycy
  • Podejrzenie przerzutów do kości
  • Planowanie radykalnej radioterapii
  • Nowotwory jądra (z wyjątkiem dojrzałych potworniaków)
  • Mięsak
  • Nowotwory podścieliska przewodu pokarmowego (GIST)
  • Przerzuty o nieznanym punkcie wyjścia (w celu lokalizacji guza pierwotnego)

Cholina onkologiczna (ze znakowanym fluorem 18F-fluorocholina):

  • Rak nerki
  • Rak gruczołu krokowego (prostaty)

PET-TK neurologiczny:

  • Rozpoznana padaczka lekooporna

PET-TK kardiologiczny:

  • Podejrzenie choroby niedokrwiennej
  • Badania w kierunku oceny żywotności mięśnia sercowego.

Przygotowanie do badania PET – 18F fluorodeoksyglukoza (FDG)

Zalecenia ogólne

Dieta

Na 24 godziny przed planowanym badaniem:

  • zalecamy dietę niskowęglowodanową tj. ograniczenie spożywania słodyczy, owoców, soków.
  • nie wolno pić alkoholu i napojów zawierających kofeinę (tj. kawa, herbata, coca-cola).

Na 6 godzin przed ustalonym terminem badania nie wolno spożywać posiłków oraz żuć gumy.
Należy wypić stopniowo ok. 1-1,5 litra niegazowanej wody mineralnej, niesmakowej, niesłodzonej.

Aktywność fizyczna

Przez co najmniej 24 godziny przed należy unikać intensywnego wysiłku fizycznego (tj. zajęcia sportowe, ciężka praca fizyczna)

Inne zalecenia

W przypadku przeziębienia, zażywania antybiotyków, leków sterydowych, niedawno przebytej infekcji, radioterapii, chemioterapii, zabiegu chirurgicznego bądź zaistnienia sytuacji uniemożliwiającej pojawienie się na badaniu w wyznaczonym terminie –  prosimy o kontakt z ośrodkiem wykonującym badanie.

Ubranie w dniu badania powinno być wygodne, ciepłe (z uwagi na klimatyzację), wolne od metalowych elementów (tj. fiszbiny, zamki błyskawiczne itp.)

Zalecenia dla osób z cukrzycą

Leki

Przed badaniem pacjent powinien poinformować personel medyczny o zażywanych lekach i poziomie cukru.  Jeśli badanie jest przeprowadzane po godzinie 12:00 to zaleca się zjedzenie lekkiego śniadania oraz zażycie standardowo przyjmowanych leków przeciwcukrzycowych

Posiłki

Na 4 godziny przed badaniem nie należy przyjmować pokarmów oraz  nie stosować insuliny (szczegółowe ustalenia przy umawianiu badania). Dozwolone jest wyłącznie picie niegazowanej, niesłodzonej wody. Osoby stosujące insulinę prosimy o kontakt z ośrodkiem przed badaniem.

Poziom cukru we krwi

Przed badaniem mierzony będzie poziom cukru we krwi. Bardzo ważne jest aby poziom glikemii przed badaniem był wyrównany. Zbyt wysokie wartości cukru mogą być przyczyną powstania błędów w badaniu, niejednokrotnie uniemożliwiają przeprowadzenie badania.

Wskazania i przeciwwskazani

Wskazania do badania PET-TK

Badanie PET-TK stosowane jest głównie w chorobach onkologicznych, a także w wybranych schorzeniach kardiologicznych i neurologicznych.

Badanie refundowane jest przez NFZ w ściśle określonych przypadkach opisanych na skierowaniu pobierz skierowanie PDF. Przy pozostałych wskazaniach klinicznych możliwe jest odpłatne wykonanie badania PET-TK.

W onkologii badanie umożliwia:

Wczesną identyfikację zmian nowotworowych

Ocenę zaawansowania choroby nowotworowej

Precyzyjne planowanie leczenia

Monitorowanie leczenia

Wczesne określanie skuteczności leczenia

Najszybsze wykrycie wznowy choroby nowotworowej

Przeciwwskazania do badania PET-TK

Ciąża lub brak możliwości wykluczenia ciąży przez pacjentkę

Karmienie piersią – zaleca się przerwę w karmieniu przez 12 godziny po podaniu radioznacznika, nie należy podawać dziecku pierwszej uzyskanej porcji pokarmu

Badania nie należy przeprowadzać bezpośrednio po lub w trakcie radioterapii, chemioterapii, po badaniach endoskopowych, operacjach, biopsjach, z wyjątkiem indywidualnych przypadków zgodnie z zaleceniem lekarza

Poziom glukozy powyżej
200 mg%

Brak wskazań klinicznych do badania

Niewłaściwe przygotowanie pacjenta do badania PET-TK

Dokumenty

Co należy przynieść na badanie?

  • Dokument tożsamości ze zdjęciem
  • Oryginał skierowania na badanie czytelnie wypełnione przez lekarza z podpisem i pieczątką o ile nie zostało wcześniej dostarczone skierowanie w formie elektronicznej
  • Komplet posiadanej dokumentacji medycznej z wynikami dotychczasowych badań, w tym płyty CD, wypisy ze szpitala
  • Około 1,5 l niegazowanej wody mineralnej, które należy wypić w ośrodku zgodnie z instrukcją personelu.

Pamiętaj!

Jeśli badanie realizowane będzie w ramach NFZ, do pracowni należy dostarczyć skierowanie 14 dni roboczych przed planowanym badaniem

Pamiętaj, że możesz również zarejestrować się na badanie online.

Pobierz: Skierowanie na badanie PET-TK NFZ ( PDF )

Przebieg badania

Jak wygląda badanie PET-TK?

Przed badaniem

  • Prosimy zgłosić się na badanie 15 minut przed umówioną godziną badania w celu wypełnienia ankiety medycznej dotyczącej przewlekłych chorób, alergii, przyjmowanych leków oraz ewentualnych przeciwwskazań do przeprowadzenia badania.
  • Przed badaniem lekarz rozmawia z pacjentem i omawia procedury badania
  • Pielęgniarka zakłada wenflon, przez który będzie podawany radiofarmaceutyk i mierzy poziom cukru poprzez nakłucie palca. Wenflon zostanie usunięty po zakończeniu badania

Podawanie izotopu nie jest bolesne i nie powoduje odczuwalnych skutków ubocznych

  • Po aplikacji radiofarmaceutyku pacjent odpoczywa przez ok. 1 godzinę aby podany izotop uległ rozprowadzeniu w ciele. W tym czasie należy ograniczyć wszelką aktywność ruchową, w tym mówienie. Nie można w tym czasie również czytać. Ograniczamy w tym czasie pracę mięśni krtani i oczu.
  • Bezpośrednio przed badaniem należy skorzystać z toalety celem opróżnienia pęcherza.
  • Po ok. 1 godzinie  wykonywane jest badanie PET-TK.

Badanie

  • Pacjent przechodzi do pomieszczenia w którym odbywa się obrazowanie
  • Pacjent kładzie się na łóżku, najczęściej na plecach (chyba że istnieją jakieś przeciwskazania)
  • Badanie trwa ok. 20 min, w czasie których pacjent leży w bezruchu, gdyż poruszenie ciała, może spowodować błędy na uzyskanych obrazach
  • Nad pacjentem czuwa technik, lekarz i pielęgniarka, a ewentualne polecenia wydawane są przez mikrofon

Po badaniu

  • Przed opuszczeniem Pracowni PET-TK należy skorzystać z toalety celem opróżnienia pęcherza moczowego.
  • Podanie radioznacznika nie wpływa negatywnie na samopoczucie, dlatego po badaniu pacjent powinien czuć się dobrze i może opuścić ośrodek, powrócić do normalnie podejmowanych aktywności oraz diety.
  • Podany radiofarmaceutyk nie wpływa na zdolność kierowania, obsługi maszyn i pojazdów.
  • Przez 12 godzin należy zachować dystans w kontaktach z dziećmi, młodzieżą i kobietami w ciąży.
  • W ciągu najbliższych godzin należy pić dużo płynów, tak aby ta część radiofarmaceutyku, która pozostaje we krwi, była jak najszybciej wydalona z moczem, przestrzegać zasad higieny, a w szczególności: dwukrotnie spłukiwać muszlę klozetową, wszelkie zabrudzenia moczem dokładnie usuwać oddzielnym kawałkiem papieru toaletowego, który należy wrzucić do toalety i spłukać, po każdej wizycie w toalecie. Dokładnie umyć ręce w bieżącej wodzie, aby usunąć ewentualne zabrudzenia radioizotopem.

Odbiór wyników

W rejestracji pacjent uzyska informację odnośnie terminu odbioru wyniku badania, które zostają oddane do opisu i konsultacji naszych specjalistów. Istnieje możliwość odebrania wyników osobiście lub za pośrednictwem innej osoby po wypełnieniu odpowiedniego upoważnienia. Wynik składa się z opisu lekarskiego oraz płyty, na której nagrane są obrazy z badania PET-TK wraz z opisem.

Możliwy jest również elektroniczny odbiór wyników.

Dostępne placówki

Badanie można wykonać w placówkach: