Strona główna > Dla Pacjenta > Kontakt

Badania SPECT

Badania medycyny nuklearnej


Umów się na badanie

Znajdź
placówkę

Odbierz
wyniki

Opis badania

Badania medycyny nuklearnej (SPECT)

Badanie SPECT, czyli tomografia emisyjna pojedynczych fotonów – z ang. single photon emission computed tomography – jest złożoną metodą badawczą z dziedziny medycyny nuklearnej, stosowaną w praktyce klinicznej.  Metoda ta jest bezbolesna i polega na uzyskiwaniu obrazu narządów, a przede wszystkim oceny ich czynności, przy pomocy niewielkich dawek izotopów promieniotwórczych (radiofarmaceutyków). Radiofarmaceutyk to związek chemiczny, w którego skład wchodzi izotop emitujący promieniowanie gamma (najczęściej technet 99mTc o T1/2= 6,02 godzin). Do rejestracji obrazu wykorzystuje się urządzenia zwane gamma kamerami. Obrazowanie scyntygraficzne jest uznaną, bezpieczną metodą diagnostyki, która pozwala na podjęcie właściwych procedur leczniczych.

Przeczytaj więcej

Metoda SPECT ma szerokie zastosowanie w diagnostyce: endokrynologicznej, onkologicznej, kardiologicznej, w niektórych schorzeniach układu nerwowego, moczowego i kostno-stawowego. Umożliwia ona wykrycie zaburzeń czynnościowych badanego narządu, nierzadko jeszcze przed wystąpieniem zmian morfologicznych i ułatwia postawienie trafnej diagnozy. Pozwala także na monitorowanie przebiegu choroby i ocenę skuteczności leczenia.

Badanie izotopowe jest badaniem bezpiecznym. Radiofarmaceutyk podaje się najczęściej dożylnie przez wenflon lub igłę, a niektórych procedurach doustnie, podskórnie lub wziewnie. Podczas badania pacjent przebywa na leżąco, nieruchomo od kilku do kilkudziesięciu minut. W tym czasie detektor gamma kamery odczytuje rozmieszczenie radioznacznika w ciele pacjenta lub jego przepływ i wydalanie. Duża głowica tego aparatu obejmuje swoim polem widzenia całość badanego narządu (wątroby, serca, mózgu, nerek).

Przygotowanie do badania

Zalecenia ogólne

Do części badań nie jest wymagane specjalne przygotowanie, jednak w przypadku niektórych badań pacjent powinien zgłosić się na badanie na czczo (obrazowanie serca, tarczycy, przewodu pokarmowego, ognisk zapalnych, nowotworów neuroendokrynnych). Szczegółowe informacje o przygotowaniu się do badania i przebiegu procedury pacjent otrzymuje podczas rejestracji.

Przez co najmniej 24 godziny przed należy unikać forsownych ćwiczeń fizycznych

Na badanie nie wolno przyprowadzać ze sobą małych dzieci ani kobiet w ciąży

Podany radiofarmaceutyk nie wpływa na zdolność kierowania i obsługi maszyn i pojazdów

Osoby chore na cukrzycę powinny pamiętać o zabraniu insuliny  lub innych zażywanych leków przeciwcykrzycowych

Pacjent powinien ubrać się w wygodne ubranie, wolne od metalowych elementów, takich jak:

zamki błyskawiczne, fiszbiny itp. lub przynieść ubranie ze sobą na zmianę. Do badania zazwyczaj nie trzeba się rozbierać, należy jednak zdjąć biżuterię i wszystkie metalowe elementy.

Wskazania i przeciwwskazania

Wskazania do badania SPECT

Badania SPECT stosuje się w diagnostyce chorób kości, nerek, układ nerwowego, serca i naczyń, tarczycy, wątroby. Należy jednak wymienić inne grupy patologii, w których badania izotopowe również posiadają swoje zastosowanie:

  • Scyntygrafia guzów sutka (scyntymammografia): różnicowanie łagodnych i złośliwych zmian w sutku
  • Scyntygrafia hormonalnie czynnych guzów przewodu pokarmowego (carcinoid, gastrinoma, insulinoma)
  • Scyntygrafia krwawienia z przewodu pokarmowego
  • Scyntygrafia nowotworów pierwotnych i przerzutowych przy pomocy przeciwciał monoklonalnych i innych znaczników onkofilnych (o powinowactwie do guzów).
  • Scyntygrafia przełykowego zarzucania treści żołądkowej
  • Nawracające zapalenia płuc u dzieci
  • Scyntygrafia przytarczyc: lokalizacja gruczolaka przytarczyc
  • Scyntygrafia rdzenia nadnerczy: nadciśnienie tętnicze wywołane guzem rdzenia nadnerczy
  • Scyntygrafia ślinianek: guzy ślinianek, zaburzenia wydzielania śliny, zwłaszcza jednostronne
  • Scyntygrafia szpiku kostnego: nacieczenie nowotworowe szpiku kostnego
  • Scyntygrafia uchyłka Meckela: krwawienie z przewodu pokarmowego, zwłaszcza u dzieci
  • Scyntygrafia żołądkowego zarzucania treści dwunastniczej: podejrzenie żółciowego zapalenia żołądka, zwłaszcza u dzieci

Przeciwwskazania do badania SPECT

Ciąża lub brak możliwości wykluczenia
ciąży przez pacjentkę

Karmienie piersią – zaleca się przerwę w karmieniu przez 12 godzin po podaniu radioznacznika; nie należy podawać dziecku pierwszej uzyskanej porcji pokarmu

Brak wskazań klinicznych
do badania

Badania nie należy przeprowadzać bezpośrednio lub w trakcie radioterapii, chemioterapii, po badaniach endoskopowych, operacjach, biopsjach, z wyjątkiem indywidualnych przypadków zgodnie z zaleceniem lekarza

Dokumenty

Co należy przynieść na badanie?

  • Dokument tożsamości ze zdjęciem
  • Oryginał skierowania lub e-skierowanie na badanie
  • Komplet posiadanej dokumentacji medycznej z wynikami dotychczasowych badań, w tym płyty CD, klisze, wypisy ze szpitala

Pamiętaj!

Jeśli badanie realizowane będzie w ramach NFZ, do pracowni należy  dostarczyć oryginał skierowania na 14 dni roboczych przed planowanym badaniem

Przebieg badania

Jak wygląda badanie SPECT?

Przed badaniem

  • Pacjent zgłasza się do punktu rejestracyjnego w ośrodku SPECT, gdzie zostanie poproszony wypełnienie ankiety medycznej dla pacenta
  • Przed badaniem lekarz rozmawia z pacjentem i omawia procedury badania
  • Pielęgniarka zakłada wenflon (jeśli jest wymagany, przez który będzie podawany radiofarmaceutyk .Wenflon zostanie usunięty po zakończeniu badania)
  • Aplikacja radiofarmaceutyku nie jest bolesna i nie powoduje odczuwalnych skutków ubocznych
  • W zależności od rodzaju badania zleconego u pacjenta czas pobytu w zakładzie medycyny nuklearnej może wynosić od kilku minut do kilku godzin.

Badanie

  • Pacjent przechodzi do pomieszczenia, w którym odbywa się obrazowanie
  • Obrazowanie wykonywane jest najczęściej w pozycji leżącej na plecach- technik poinformuje o przebiegu procedury przed badaniem
  • Obrazowanie z użyciem gamma kamery trwa od kilku do kilkudziesięciu minut w zależności od rodzaju procedury

Po badaniu

  • Po zakończeniu badania pacjent  wraca do domu
  • Podanie radioznacznika nie wpływa negatywnie na samopoczucie, dlatego po badaniu pacjent powinien czuć się dobrze i może opuścić ośrodek, powrócić do normalnie podejmowanych aktywności
  • Na kilka godzin po badaniu należy przyjmować zwiększoną ilość płynów, tak aby ta część radiofarmaceutyku, która pozostaje we krwi była jak najszybciej wydalona z moczem. Należy przestrzegać zasad higieny, a w szczególności: dwukrotnie spłukiwać muszlę klozetową, wszelkie zabrudzenia moczem dokładnie usuwać oddzielnym kawałkiem papieru toaletowego, który należy rzucić do sedesu i spłukać, po każdej wizycie w toalecie, dokładnie myć ręce w bieżącej wodzie, aby usunąć ewentualne zabrudzenia radioizotopem, przeznaczyć ręcznik do osobistego stosowania.
  • Na 24 godziny ograniczyć bliski kontakt z dziećmi i kobietami w ciąży.
  • Po obrazowaniu tarczycy należy na 2-3 dni ograniczyć noszenie małych dzieci na rękach, aby unikać kontaktu dziecka z szyją pacjenta.

Dostępne placówki

Badanie można wykonać w placówkach: